De dokter zal met de patiënte  het moment van de reconstructie overleggen: tijdens de borstamputatie (onmiddellijke reconstructie) of later (uitgestelde reconstructie).

Er bestaat geen algemene regel voor het bepalen van het tijdstip van de reconstructie. Dit hangt immers af van verschillende factoren die van patiënte tot patiënte verschillen, zoals de effecten van de radiotherapie, de uitgebreidheid van de tumor en vooral de mate waarin de patiënte deze ingreep zelf wenst. De meeste vrouwen wachten ongeveer een jaar na een aanvullende radiotherapie maar sommigen kiezen voor een onmiddellijke reconstructie.

De verschillende reconstructiemogelijkheden

Voor de borstreconstructie kunnen verschillende chirurgische technieken worden gebruikt:

• reconstructie door prothese  
• reconstructie met eigen weefsel:
  • huidspierlap van de rug
  • huidspierlap van de buik
  • huid en vetweefsel van de buik

Bij elke methode is het ook mogelijk het tepelhof en de tepel te reconstrueren. De vorm en het volume van de andere borst kunnen worden aangepast, zodat beide borsten een sterke gelijkenis vertonen.

Reconstructie door prothese

Dit soort reconstructie is mogelijk als de huid en de grote borstspier intact zijn en in voldoende hoeveelheid voorhanden zijn, en als de patiënte geen radiotherapie heeft ondergaan. Er kan dan in alle veiligheid een prothese onder deze weefsels worden geplaatst, met een mooie, natuurlijk ogende welving als resultaat.

De prothese wordt achter de grote borstspier aangebracht. Hiertoe wordt gebruikgemaakt van een deel van het litteken van de amputatie.

De prothese is van het anatomische type (druppelvormig) en bestaat uit siliconegel.

In bepaalde situaties staat de  prothese in verbinding met een klepje dat onder de huid van de borstkas wordt aangebracht. Dit type van reconstructie steunt op weefselexpansie, dat wil zeggen het vermogen van de huid en de spieren om zich geleidelijk te laten uittrekken, zoals dat bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap gebeurt met de huid van het abdomen. Bij het plaatsen van de prothese is het deel waarin de fysiologische oplossing moet komen, leeg. Het zal geleidelijk worden gevuld door inspuitingen die tijdens wekelijkse consultaties door de huid heen in het klepje worden toegediend onder lokale verdoving. De injectie is pijnloos. De toename van het volume geeft gedurende 24 uur na de injectie een opgespannen gevoel.

Voordelen van beide prothesen: de afwezigheid van een bijkomend litteken en de korte duur van de ingreep en van de ziekenhuisopname.

Nadelen: de prothese is een lichaamsvreemd voorwerp, waardoor de prothese met de tijd niet zoals de andere borst evolueert, en de vorm van de prothese is definitief.

Reconstructie met huidspierflap van de rug

Een flap bestaande uit de grote rugspier en de huid en het vetweefsel die deze spier bedekken, vormt ideaal reconstructiemateriaal.

De gepreleveerde huid is spoelvormig en zal gebruikt worden om het onderste deel van de borst te reconstrueren. De spier en het vetweefsel zorgen voor het volume. Soms moet onder de spier een prothese worden geplaatst om een groot volume te bereiken. Het litteken op de rug is meestal horizontaal en bevindt zich ter hoogte van het elastiekje van de beha.

De ziekenhuisopname duurt een week. Na de ingreep worden op de plaats van de wonde drains achtergelaten die na enkele dagen worden weggehaald. Er is geen gevaar voor een verminderde armfunctie.

Nadelen: een bijkomend litteken moet worden gevormd in de rug, en ter hoogte van de rug ontstaat een lymfevochtcollectie die via een punctie moet worden geledigd.

Periartritis van de schouder vormt een contra-indicatie voor deze ingreep.

Reconstructie met  huidspierflap van de buik , TRAM-flap (Transverse Rectus Abdominis Muscle flap

Met de vascularisatie van de rechte buikspier (TRAM: transverse rectus abdominis muscle flap) kan het teveel aan buikhuid en -vet worden afgenomen om de borst te reconstrueren.

De rechte buikspier strekt zich uit van de borstkas tot de schaamstreek. Het onderste deel van de spier wordt losgemaakt. Dit spierweefsel wordt onder de abdominale huid naar de plaats van de te reconstrueren borst geschoven. Om de verzwakking van de buikwand te herstellen, moet vaak gebruik worden gemaakt van een synthetisch materiaal (in feite een stevig, maar soepel net).

De hechting van de buik laat een lang, horizontaal litteken achter van heup tot heup.

Ter hoogte van de borst worden de huid en het vetweefsel gemodelleerd om een borst te creëren die er qua volume en vorm zo natuurlijk mogelijk uitziet. Deze ingreep vraagt veel tijd. De patiënte moet 8 dagen in het ziekenhuis blijven. De heling treedt niet altijd snel op.

Nadelen: af en toe doen zich probleempjes voor als gevolg van een slechte bloeddoorstroming in de flap. Sommige delen van de flap kunnen afsterven en de wondheling moet worden bewerkt door lokale verzorging. Aanvankelijk kan de patiënte veel hinder voelen ter hoogte van de buik, waardoor ze een licht gebogen houding moet aan nemen. De buikspieren verzwakken, wat vervelend kan zijn voor sportieve vrouwen.

Voordelen: een zeer natuurlijk resultaat van de gereconstrueerde borst en een verbetering van het figuur ter hoogte van de buik.

Deze ingreep is enkel mogelijk als de vrouw een huid- en vetoverschot heeft ter hoogte van de buik en nog geen abdominale of gynaecologische operatie heeft ondergaan. Ten minste twee maanden voor de ingreep moet de patiënte volledig stoppen met roken.

Reconstructie met abdominaal huid- en vetweefsel, Diep-flap (Deep Inferior Epigastric Perforator flap)

Dankzij de evolutie van de microchirurgie is het mogelijk de nodige hoeveelheid huid en vetweefsel over te planten van de buik naar de te reconstrueren borst zonder de rechte buikspier op te offeren. De buikwand herstelt dan gemakkelijk, zonder dat versteviging nodig is.

Ter hoogte van het abdomen is er een horizontaal litteken van heup tot heup. Het abdominale huid- en vetweefsel wordt gebruikt om vorm te geven aan een nieuwe borst die een harmonisch profiel en volume vertoont.

Deze ingreep duurt lang en vergt een ziekenhuisopname van minstens een week. De postoperatieve hinder wordt meestal goed verdragen en de patiënten kunnen na zes weken fysieke en sportieve activiteiten hervatten.

Voordelen: zeer natuurlijke resultaat van de gereconstrueerde borst en de verbetering van het figuur ter hoogte van de buik met behoud van de stevigheid van de buikwand.

Voordelen: zeer natuurlijke resultaat van de gereconstrueerde borst en de verbetering van het figuur ter hoogte van de buik met behoud van de stevigheid van de buikwand.

Ten minste twee maanden voor de ingreep moet de patiënte volledig stoppen met roken.

Tepelreconstructie

Het is mogelijk het tepelhof en de tepel te reconstrueren. Meestal moet daar enkele maanden mee worden gewacht tot de nieuwe borst min of meer haar definitieve vorm heeft gekregen. Voor de reconstructie van tepel en tepelhof wordt gebruikgemaakt van een lokale flap, bijvoorbeeld van een ent afkomstig van de tepel en het tepelhof van de andere borst, of van een huidtransplantaat afkomstig van de lies. Vaak worden de verschillende methodes gecombineerd. Tepel en tepelhof kunnen ook getatoeëerd worden.

Aanpassing van de andere borst

In de praktijk is het zeer moeilijk een borst te reconstrueren die identiek is aan de bestaande andere borst. De andere borst kan worden gecorrigeerd om een mooiere symmetrie te verkrijgen. Ongeacht de gekozen reconstructietechniek kan de oncologische opvolging even veilig verlopen als vóór de reconstructie. Deze verschillende methodes worden ook toegepast voor onmiddellijke borstreconstructie tijdens de borstamputatie.

Terugbetaling

De ziekenfondsen en verzekeringsmaatschappijen vergoeden een groot deel van de kosten van de borstreconstructie en van de chirurgische aanpassing van de andere borst.