Wat is voorkamerkamerfibrillatie
Voorkamerfibrillatie (VKF) of ook wel atriale fibrillatie (AF) genoemd, is de meest frequent voorkomende hartritme stoornis. Ze kan het gevolg zijn van een onderliggende hartziekte of spontaan optreden. Haar incidentie stijgt met de leeftijd.
Wat is voorkamerfibrillatie? Tijdens een hartslag trekken de verschillende kamers van het hart samen op een gecoördineerde manier. Deze coördinatie wordt gestuurd door een elektrische ontlading (microvoltages!) in de sinusknoop, een specifiek regio van de rechter voorkamer van het hart, en zal zich verder voortplanten doorheen de hartspier. Bij voorkamerfibrillatie is de wand van de voorkamers ziek. Hierdoor verloopt de voorgeleiding van de elektrische ontlading chaotisch. Voorkamerfibrillatie is niet rechtstreeks levensbedreigend, maar...
- De spiercellen van de voorkamers gaan niet meer gecoördineerd samentrekken, waardoor ze niet meer actief meehelpen om bloed vooruit te pompen. Het gevolg is een minder efficiënt transport van bloed en soms zelfs hartverzwakking.
- Door de elektrische chaos is er geen regelmatig signaal meer naar de grote hartkamers, en dus geen regelmatige hartslag meer. Sommige patiënten voelen dit aan als hartkloppingen.
- Bloed kan stagneren in de voorkamers en aanleiding geven tot klonter vorming. Deze klonters kunnen wegschieten en zich als embool nestelen in andere organen. Het meest bedreigende voorbeeld is het hersenembool wat aanleiding geeft tot een CVA of Cerebro Vasculair Accident. Hersenembolen zijn het grote gevaar bij voorkamerfibrillatie.
De behandeling van voorkamerfibrillatie
De behandeling van VKF kan medicamenteus, een catheterablatie of chirurgisch zijn. Bijna altijd zal de behandeling starten met een medicamenteuze aanpak. Hierbij zal geprobeerd worden om de onregelmatige of te snelle hartslag te stabiliseren of om hem terug regelmatig te maken. Eventueel kan een elektrische schok, onder korte algemene narcose nodig zijn.
Een catheterablatie wordt uitgevoerd door de cardioloog onder algemene of lokale verdoving. Via de lies worden katheters opgeschoven en brengt men littekens aan in de linker voorkamer aan de uitmonding van de pulmonale aders, zodat haarden van zieke elektrische activiteit worden uitgeschakeld.
De chirurgische behandeling van voorkamerfibrillatie gebeurt via sleutelgat techniek of tijdens een klassieke chirurgische ingreep. Bij hartchirurgie wordt de borstkas geopend. Dit geeft een goede benadering van alle regio's van het hart. Tijdens de procedure kan men bijkomend littekens maken op en in het hart. De chirurgische aanpak resulteert in fijne en goed gelokaliseerde littekens en elektrische afbakening. Dergelijke fijne isolaties neutraliseren zieke elektrische stromen op een erg efficiënte wijze met waarschijnlijk ook betere resultaten op langere termijn. Bovendien kan het hartoortje worden onderbonden wat de kans op klontervorming en het gevaar van embolisatie sterk verminderd. De extra tijd tijdens chirurgie, nodig voor het uitvoeren van deze bijkomende behandeling, bedraagt 10 à 15 minuten.
Bij patiënten met een hardnekkige atriale fibrillatie maar geen onderliggend hartlijden, zal men de borstkas liever niet openen. Hier kan een sleutelgat techniek worden voorgesteld waarbij het hart wordt benaderd via kleine openingen (0.5 tot 1cm) doorheen de borstkaswand. Lange plooibare instrumenten worden gebruikt om op specifieke plaatsen gelijkaardige littekens aan te brengen als bij open borstkas chirurgie met een gelijkwaardige elektrische isolatie en lange termijn resultaten. De aangebrachte letsels kunnen eventueel peroperatief worden gecontroleerd door de cardioloog. De sleutelgat techniek vraagt een algemene verdoving. Ze kan worden uitgevoerd in een hybride operatiezaal waar chirurg en cardioloog samen werken. Sinds maart 2010 beschikt het BHC over een hypermoderne hybride operatiezaal. De behandeling van AF via sleutelgat techniek vraagt een hospitalisatie van een drietal dagen. Postoperatieve pijnen zijn zeer acceptabel. Verdere revalidatie gaat erg snel omdat de benaderingspoorten zo klein zijn.
